Einde vrije cryptomunten: IMF wil Bitcoins reguleren

Het IMF wil Bitcoins net zo reguleren als andere effecten. De VN-club wil het hele crypto ecosysteem onder controle krijgen. Anders kan een crypto crash overslaan op reguliere markten. Als dat lukt is het gauw uit met de particuliere cryptopret.

Crypto munten zoals de Bitcoin zijn van een obscure investering gegroeid naar een integraal onderdeel van de digitale activa revolutie en kunnen gaan tornen aan de financiële stabiliteit in de wereld. Crypto koersen bewegen steeds meer overeenkomstig aandelenkoersen. Dat zegt het Internationale Monetaire Fonds (IMF) in nieuw rapport bij monde van Tobias Adrian, directeur Capital Markets.

De marktomvang van deze private digitale effecten, die ook gebruikt worden voor betalingen, loopt steeds verder op. Was die in 2017 nog $620 miljard in november 2021 schat het IMF de marktomvang op $3 triljard. Ondanks de sterke koersschommelingen zijn de handel en (zelfs) institutionele beleggers steeds meer tuk op crypto’s.

De koersschommelingen zijn extreem. Sinds november is er een derde van de koers van de Bitcoin gesneuveld. Door de interactie tussen de markten kan een krach op de Bitcoin markt overslaan op de effectenbeurzen. Dat gebeurt vooral in landen waar Bitcoins al diep geïnfiltreerd zijn in de economie zoals Kenia. Zulke regulering moet wereldwijd en dus ook China betreffen, wat volgens mij kan leiden tot conflicten tussen China en de westerse wereld, zoals die ook over de wisselkoers bestaan.

Volgens het IMF, de waakhond van de Verenigde Naties die financiële crises vaak hardhandig bestrijdt, is de correlatie tussen crypto activa en andere activa zoals aandelen aanzienlijk toegenomen. Daarom zijn crypto’s minder nodig voor risicospreiding en andere financiële markten kunnen besmet worden door de bewegingen van crypto’s.

Een sterke koersverandering van de Bitcoin kan overslaan op aandelen, bedoelt het IMF, dat maatregelen wil van centrale banken om cryptomunten te reguleren. Naar marktkapitalisatie behoort de Bitcoin in september 2021 tot de 20 naar marktomvang grootste aandelen ter wereld. Maar de Bitcoin wordt rechtstreeks tussen particulieren verhandeld, buiten banken om en dat zit ze buitengewoon dwars. Daarom willen zij het toezicht op het crypto-ecosysteem aanscherpen. De gevestigde financiële wereld kan niet meer om deze particuliere activa heen.

Crypto en blockchain zijn feiten
Over de bitcoin en andere crypto valuta als beleggingsobject ben ik vanaf de opkomst ervan buitengewoon kritisch geweest. Ik zag het niet zitten omdat ik het niet begreep en het risico veel te groot vond om buiten de door banken en beurzen gebaande wegen te gaan beleggen. Daar komt nu verandering in. Dat heeft voor mij twee redenen. De eerste is dat de markt voor crypto valuta inmiddels ruim drie keer groter is geworden dan het BBP van Nederland. De tweede is dat crypto en de onderliggende blockchain feiten zijn.

Het Bruto Globale Product groeit in 2022 volgens Statista met 6,7% tot $ 100 triljard. Cryptogeld heeft begin 2022 een marktomvang van omstreeks $3 triljard. Dat is een fractie van de wereldeconomie maar wel meer dan drieaal het Nederlandse BBP. Het gaat er niet meer om of je er wel of niet in gelooft; het is er.

Turbulente prijzen
Eén bitcoin kost 6 januari 2022 €38.280, tegen 10 november 2021 nog €59.583, een daling van 36%. Op 18 juli was de prijs nog €26.757. De schommelingen zijn enorm en niet rationeel verklaarbaar. De munt, of liever, het “token” is in januari 2009 gelanceerd en in 2010 ongeveer 10 dollarcent waard. In februari 2013 kon je nog een bitcoin kopen voor 25 euro. In 2017 was de munt 1000 euro waard en hij steeg datzelfde jaar tot 17.000 euro om daarna opnieuw terug te vallen, tot €3600 in maart 2020. Sinds 2020 is de koers explosief gestegen. Daarna volgde de opmars tot 59.000 euro in november 2021. Veel mensen schrijven de daling sindsdien toe aan de opkomst van de Omikron variant van het corona virus. Het IMF constateert dat de Bitcoin sinds het begin van de coronacrisis meer correleert met de S&P500 dan in eerdere jaren.

Er zijn 19 miljoen bitcoins in omloop en zij hebben met een marktkapitalisatie van €725 miljard ongeveer 38% van de hele markt van cryptomunten in handen want er zijn nog veel meer andere crypto munten. Satoshi Nakamoto, de vermeende ontwerper van Bitcoin, zette in de broncode een maximum op het aantal Bitcoins dat kan bestaan van 21 miljoen Bitcoins. Hij wilde dat de voorraad van Bitcoin schaars en exclusief zou zijn en blijven. Maar daarom wordt de munt steeds verder gedeeld en heeft 1 euro op 7 januari 2022 een waarde van 0,000.027 Bitcoin. Het kan wel tot 2040 duren voordat de laatste bitcoin wordt gemined. Eigenlijk weet niemand wat er daarna gebeurt met de populariteit van de Bitcoin.

De crypto markt is niet gereguleerd. Er zijn een aantal voorbeelden van grote diefstal door hackers.

-Volgens het IMF zijn 16.000 tokens uitgegeven, maar bestaan er nu niet meer dan 9000. De andere zijn gewoon verdwenen in een diep gat.
-De anonimiteit van crypto maakt ze aantrekkelijk voor witwassen en terrorisme.
-De meeste crypto transacties vinden in offshore financiële centra plaats zonder enig toezicht.
-“Stablecoins” zoals Tether, die hun waarde gekoppeld hebben aan de dollarkoers (of aan grondstoffenprijzen) groeiden in 2021 enorm tot $120 miljard. Maar je kunt ze vaak niet inruilen en de administratie is vaak ondoorzichtig.
-Mining van cryptovaluta op computers vergt heel veel computerkracht en dus energie dat leidt tot vervuiling en CO2 uitstoot. Daarom wil China mining in dat land verbieden

Natuurlijk monitoren het IMF, centrale banken en banken het crypto ecosysteem. Omdat crypto globaal zijn moeten beleidmakers hun maatregelen coördineren en globale standaarden doorvoeren. Stablecoins moeten daarbij aan dezelfde voorwaarden voldoen als deposito van banken of geldmarktfondsen. In landen zoals Nigeria, Vietnam en de Filippijnen zijn cryptomunten al heel populair bij de bevolking.

De potentie van digitaal geld
In een recent blog beschrijven Tobias Adrian en Tomasso Manchini-Groffoli heel optimistisch de enorme potentie van digitaal geld. Adrian is directeur van de divisie Monetary and Capital Markets van het IMF en Mancini is er chef.
Digitaal geld transformeert de financiële sector. Opkomende markten en arme landen profiteren er het meeste van. Er zijn daar 1,7 miljard mensen zonder bankrekening die via hun mobieltje toegang kunnen krijgen tot financiële transacties. Daardoor groeien de economieën. Maar de mannen wijzen ook op de risico’s zodat transacties verantwoord en gereguleerd moeten plaatsvinden.

Digitaal geld vertegenwoordigt een digitale waarde. In de publieke sector kunnen centrale banken het uitgeven, opslaan en transfereren via internet en mobiele applicaties. De particuliere sector kan ook digital geld uitgeven. Sommige vormen van digitaal geld kunnen voor kasgeld worden ingewisseld tegen een vaste waarde op een bepaald moment. Zij heten e-money, zoals stablecoins. Crypto valuta zoals de bitcoin hebben hun eigen nominale waarde die vaak zo sterk fluctueert dat je het geen digitaal geld kunt noemen, maar het een investering is waarop je kapitaalwinsten of -verliezen kunt maken.

De techniek van digitaal geld kan gebruikt worden wanneer arbeiders uit arme landen die werken in de VS of de EU digitaal betaald worden zodat zij mobiel geld kunnen overmaken naar familieleden in thuislanden. Dan dalen de transactiekosten van 7% naar 2 % en komt er niet minder dan $16 miljard extra bij de consument in arme landen terecht.
Het kan al. Vodafone heeft in Kenia M-Pesa gelanceerd. Pesa is Swahili voor geld. De dienst heeft al 50 miljoen klanten in een reeks opkomende markten. Het IMF schrijft dat er in 95 landen al een miljard mobiele rekeningen zijn waarop dagelijks voor $2 miljard wordt verhandeld. De mogelijkheid dringt door in de publieke sector. Zo heeft de centrale bank van de Bahama’s met zijn 700 eilanden een gedekte digitale munt gelanceerd, de “sand dollar”. In China experimenteert de centrale bank met de gedekte e-Renminbi.

De ontwikkelingen zijn erg interessant maar kunnen alleen blijvend slagen wanneer er een samenhangende investering komt in infrastructuren en onder meer satellietdiensten zoals Starlink. Door centrale banken uitgegeven digitaal geld eist nieuwe wetgeving. Het is complex. Want als je crypto ’s benoemt als effecten dan vallen ze onder de beurswetgeving. Zonder regulering wordt digitaal geld een veilige haven voor criminelen en terroristen. En wat te denken van hacken, cyberaanvallen, storingen, fraude, verkeerde algoritmen. Er is nog heel veel te ontdekken. De Nederlandsche Bank en de ECB zijn druk bezig met het voorbereiden van het uitgeven van een digitale euro. Ik denk dat die in 2025 er komt.

De blockchain als basis
Cryptomunten zoals bitcoins hebben een eigen nominale waarde, worden “gecreëerd of gedolven” op een “blockchain” door private organisaties. Hierin onderscheiden cryptomunten zich sterk van door centrale banken en banken uitgegeven kasgeld, gedekt e-money en i-money. Crypto’s zoals de bitcoin zijn zeer volatiel en hebben dagelijks een andere prijs. Zij worden niet door een autoriteit gedekt.

De blockchain is een wereldwijde, openbare geautomatiseerde boekhouding van alle transacties, eigendommen en schulden in de wereld. Het is een gedigitaliseerd en over alle netwerken gedistribueerd grootboek. Geknoei erin is niet mogelijk omdat het blockchain verknoeide transacties niet kan opnemen. De blockchain is daarom altijd betrouwbaar in zichzelf. De bitcoin hoeft niet alleen geld te vertegenwoordigen, maar kan ook de vorm aannemen van een aandeel, 1000 vaten olie of spaarpunten.
Hiermee zijn deze transacties zo vrij beschikbaar, toegankelijk en programmeerbaar als het internet zelf. Volgens De Bank of Engeland is Bitcoin technologie net zo relevant en revolutionair als de komst van het internet. IBM’s financiële innovatie architect Richard Brown ziet het blockhain als het cruciale potentieel voor een globaal openbaar grootboek. We staan voor een nieuwe revolutie op het gebied van transacties.

Photo: Pexels