Nieuws
Coverstory Stichting Groene Economie Limburg: Bedrijven willen graag ontzorgd worden bij duurzaam ondernemen
Illustrator Robert Keder
De focus van de onafhankelijke stichting ligt bij energietransitie. Een zeer actueel onderwerp gezien de aansluitproblemen voor steeds meer bedrijven als gevolg van de netcongestie en de hoge energieprijzen. "Nu bedrijven zich steeds meer bewust worden dat energie geen vanzelfsprekendheid meer is, merken ze ook dat juist de overstap naar duurzame energie nieuwe kansen biedt", aldus directeur Michel van Lieshout.
In 2020 richtte het duo Michel van Lieshout en Ilmar Woldring Stichting Groene Economie Limburg op. Beiden zagen ze dat steeds meer mkb-bedrijven worstelden om duurzaam ondernemen op te pakken. Tegelijkertijd hechtte de overheid steeds meer belang aan een legio van klimaat- en milieuopgaves, waarbij naast burgers, ook van bedrijven verwacht werd een steeds grotere rol te spelen om belangrijke (klimaat)doelen te behalen.
Van Lieshout en Woldring gingen samen met regionale en lokale overheden, hoger onderwijs en ondernemersverenigingen aan de slag met het ontwikkelen van een eerste programma, gericht op het oppakken van de energietransitie. Met financiële steun van de provincie Limburg en de drie regio's in Limburg, waaronder Noord-Limburg, ging uiteindelijk in juli 2021 het programma 'Charter Energietransitie MKB' van start.
"In het voorjaar van 2021 begonnen we enthousiast met het inrichten en bemensen van onze organisatie, de huisvesting in Herten en met het verder uitbouwen van ons netwerk", herinnert Michel van Lieshout zich. "Dit alles midden in de coronaperiode. Onze eerste ondernemersbijeenkomst vond dan ook online plaats, een webinar samen met de gemeente Echt-Susteren."
Foto: Aron Nijs
Concrete activiteiten
Met een provinciale taakstelling om minimaal 2.500 bedrijven te ondersteunen in de komende jaren, is er vanuit het stichtingsbestuur, medewerkers en energieadviseurs vanaf de start keihard gewerkt om het programma om te zetten naar concrete activiteiten voor bedrijven. Inmiddels staat de teller op bijna tweeduizend bedrijven in Limburg die direct of indirect geholpen zijn met informatie, advies en/of begeleiding. "Je hebt een koplopersgroep die zelfstandig aan de slag gaat, maar de bulk van mkb-bedrijven heeft toch een duwtje in de rug nodig om stappen te zetten. Het gaat vaak ook om complexe materie, waarbij wetgeving, techniek, financiering en kennis allemaal een rol spelen", aldus Marcel van Bergen, gebiedsmanager van de stichting voor Noord-Limburg. "De bewustwording bij veel mkb-bedrijven groeit nog steeds, als stichting ervaren we elke dag dat het mkb'ers enorm helpt als ze daarbij op weg worden geholpen."
Energie niet langer een vanzelfsprekendheid
Lange tijd was energie een vanzelfsprekendheid voor zowel burgers als ondernemers. De levering was gegarandeerd en de prijzen waren beperkt. Door milieu- en klimaatopgaves en ontwikkelingen in onder andere Groningen en de oorlog in de Oekraïne, stegen de energieprijzen harder als ooit tevoren. Ook de kosten van de transitie naar groene stroom zijn niet gering. En daarbovenop komt dan nog de problematiek met de netcongestie.
Bedrijven maken zich dan ook in toenemende mate zorgen om een nieuwe aansluiting op het openbare elektriciteitsnet voor het afnemen of aanleveren van elektriciteit. Zeker de grootverbruikers hebben momenteel een uitdaging wat dat betreft. Nieuwbouw van bedrijfspanden of uitbreiding van productiecapaciteit kan ernstige vertraging opleveren. Er zijn landelijk bijna tienduizend bedrijven die wachten op een nieuw contract met de netbeheerder. "Het zal niet lang meer duren tot ook steeds meer mkb-bedrijven last krijgen van het overbelaste openbare net", vertelt energieadviseur Wim Daemen, die met zijn energieadviesbureau Klaver Energie samenwerkt met de stichting om zo ondernemers te helpen met energiescans en daaruit volgend advies. "De eerste opgave is dan ook energie besparen. Met het substantieel terugdringen van het verbruik en van piekmomenten op een dag kan het net al ontlast worden. Ook het opwekken van zonne-energie voor zoveel mogelijk eigen verbruik is daarbij van belang."
De stichting adviseert daarnaast bedrijven welke energiebesparende maatregelen zinvol zijn en hoe groene stroom het beste gebruikt kan worden. Via een energiemeetsysteem kan inzichtelijk worden gemaakt wanneer zogenaamde piekbelasting voorkomt, zodat er vervolgens maatregelen genomen kunnen worden die zich richten op aftopping van de pieken.
Samenwerking tussen bedrijven biedt nieuwe kansen
Naast het ontzorgen van individuele bedrijven richt Stichting Groene Economie Limburg zich op het verduurzamen van bedrijventerreinen. Samenwerking tussen bedrijven biedt extra kansen om de energieopgave succesvol op te pakken. Door een bedrijventerrein in kaart te brengen, kun je zien welke kansen er zijn voor energiebesparing en voor de (extra) opwek van duurzame energie. Onder het motto 'Samen duurt misschien langer, maar je komt wel verder' worden op dit moment diverse bedrijventerreinen in Limburg begeleid bij het nemen van collectieve maatregelen. Door vraag en aanbod van bedrijven te koppelen ontstaan oplossingen die voor een individueel bedrijf niet mogelijk zijn. "Op bedrijventerrein Pannenweg 2 in Nederweert ontstond zo een zogenaamde Smart Energy Hub in oprichting waarbij aangesloten bedrijven groene stroom aan elkaar gaan leveren", noemt Michel als voorbeeld. "Zo wordt het net ontlast, verduurzamen bedrijven én wordt er prijsvoordeel behaald op de energie. Wij geloven heilig in deze aanpak, en willen deze ook graag uitrollen op andere bedrijventerreinen."
Een duurzame oplossing, die echter wel afhankelijk is van bijvoorbeeld de medewerking van de netbeheerder, de organisatiegraad op het bedrijventerrein, de beschikbare middelen en natuurlijk de medewerking van bedrijven zelf. Maar er is veel meer mogelijk dan er vaak gedacht wordt. Voor ieder probleem bestaat met wat doorzettingsvermogen een oplossing!
Directeur Han van der Eijk (Hotel Venlo) houdt een presentatie tijdens ambassadeursbijeenkomst. Foto: Kristel Fotografie Thorn
Op weg naar 100% ontzorgen van bedrijven
Een recente ontwikkeling binnen Stichting Groene Economie Limburg is de aanpak om bedrijven voor de volle honderd procent te ontzorgen. Informeren, adviseren, begeleiden, installeren én nazorg. Eind 2023 heeft de stichting bij een Europese aanbesteding de concessie gegund gekregen van gemeenten in Zuid-Limburg. Daaruit is het programma 'VerduurzaamJeMKB' gevloeid dat de stichting samen met alliantiepartners de komende jaren gaat uitvoeren. Door bedrijven een totaalpakket aan te bieden in combinatie met een één-loket-functie en procesbewaking, wordt de energieopgave laagdrempeliger gemaakt voor bedrijven. En niet alleen de technische aspecten, maar ook de financiële en de eventuele juridisch-planologische aspecten (bij vergunningverlening) worden daarbij meegenomen.
Tegelijkertijd verandert ook de rol van de gemeenten. De succesgraad van Stichting Groene Economie Limburg hangt mede af van de bereidwilligheid van een gemeente om actief de samenwerking aan te gaan, eigen communicatietools in te zetten en om andere stakeholders rondom het mkb te benaderen. Daarom maakt de stichting met het nieuwe programma ook per gemeente concrete afspraken over een plan van aanpak. Suzanne Westrik, gebiedsmanager Midden- en Zuid-Limburg, geeft als voorbeeld de prettige samenwerking met de gemeenten Peel en Maas en Roermond bij het ondersteunen van winkeliers en kleine mkb'ers via het programma 'Energiebrigade MKB'. "Door gerichte communicatie naar de eigen mkb-bedrijven en advisering te financieren, zijn er in relatief korte tijd meer dan honderd bedrijven geholpen. Het voornemen is dan ook om samen met alliantiepartners de komende periode ook in andere Limburgse gemeenten de aanpak van volledige ontzorging voor het mkb uit te rollen."
Energietransitie als eerste stap naar een groene toekomst van het bedrijf
De uitdaging van bedrijven houdt niet op bij energie. Ondernemers worden hierna ook gestimuleerd om na te denken over duurzaam ondernemen in bredere zin. Hoe kan ik duurzaam inkopen, mijn afval reduceren, medewerkers blijven ontwikkelen, mijn businessmodel verduurzamen? De druk vanuit de samenleving en eisen van klanten neemt alleen maar toe als het gaat om duurzaamheid. Als je als bedrijf daar niet serieus mee bezig bent, kost je dat uiteindelijk opdrachten en omzet. Stichting Groene Economie Limburg stimuleert ondernemers dan ook graag om verdere stappen te zetten. "Een duurzaam profiel geeft je extra onderscheidend vermogen op de markt en extra aantrekkingskracht op de arbeidsmarkt", licht communicatieadviseur Rosemarie Neuen toe. "Twee op de drie jongere werknemers vindt duurzaamheid een belangrijke factor in de keuze voor een werkgever. Niet onbelangrijk in deze tijd van personeelsschaarste." Een groene toekomst vormt dus de basis voor een zakelijke toekomst!
Omdat goed voorbeeld goed doet volgen, werkt de stichting ook actief aan een netwerk met Limburgse bedrijven die vooroplopen op het gebied van energietransitie en duurzaam ondernemen. Deze 'ambassadeurs' zet Groene Economie Limburg graag in bij ondernemersbijeenkomsten en kennismeetings om collega-ondernemers te inspireren en hun eigen verduurzamingservaringen te delen. Ambassadeurs in Noord-Limburg zijn onder andere Van der Valk Hotel Venlo, Restaurant Sober en Domein Zavel in Tegelen, Vissers Energy Group in Horst, JDS bedrijfsautomatisering en Plan-IT International in Venray en Dekkers Tweewielers in Wanssum.
"Als jonge stichting zien we de weg vooruit duurzaam en optimistisch in en hopen we nog vele bedrijven in (Noord-)Limburg te helpen bij het oppakken van de energieopgave en hun groene en gezonde zakelijke toekomst!", aldus Michel.
Kijk voor meer info op groene-economie.com of mail naar info@groene-economie.com.
Te gast bij ambassadeur Solarge (Weert) tijdens kennismeeting. Foto: Jeroen Kuit
Stichting Groene Economie als natuurlijke partner voor het mkb
De stichting is opgericht in 2020 met als missie om het mkb in Limburg te ondersteunen bij het oppakken van duurzaam ondernemen. De eerste programma's richten zich op energietransitie, een actuele en een complexe uitdaging voor bedrijven. Met subsidie van de provincie Limburg en van de regio Noord-Limburg (en van Midden- en Zuid-Limburg) start medio 2021 het programma Charter Energietransitie MKB. Dit voorziet in het informeren, adviseren en begeleiden van ondernemers bij de energie-opgaves. Door het organiseren van ondernemersbijeenkomsten, via het digitale Energieloket MKB en keukentafelgesprekken worden ondernemers geïnformeerd over wettelijke verplichtingen en energiemaatregelen, maar bovenal over de kansen die duurzaamheid hen biedt bij de profilering van het bedrijf, het inspelen op wensen van afnemers en consumenten en bij het verbeteren van hun onderscheidend vermogen op de markt.
Vanuit een pool met ruim dertig energieadviseurs worden bedrijven qua energieverbruik doorgelicht (energiescan) en voorzien van concrete adviezen over te nemen maatregelen. Ook worden bedrijven in energie-technisch en financieel opzicht begeleid bij het voorbereiden van te nemen maatregelen. Bedrijven die voor de Wet Milieubeheer meldingsplichtig zijn, kunnen via de stichting aangemeld worden bij het e-loket van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Daarmee zetten zij de eerste stap om te voldoen aan de wettelijke verplichtingen, ook van belang bij de controle door de Regionale Uitvoeringsdienst (RUD Limburg Noord). Op het digitale Energieloket MKB is meer informatie te vinden over de aanpak van energietransitie.
Provinciaal platform voor energietransitie mkb
Stichting Groene Economie Limburg wil ook een platformfunctie vervullen voor bedrijven in de provincie. Door samen te werken met andere organisaties kan kennis en ervaring gedeeld en gebundeld worden. Zo kan in principe iedere vraag van een ondernemer beantwoord worden, hetzij uit eerste hand, hetzij via een van de netwerkpartners. Binnen en buiten de provincie wordt samengewerkt met brancheorganisaties, hoger en beroepsonderwijs, provincie en gemeenten, energiecoöperaties, parkmanagement, waterstofcoalitie en diverse landelijke organisaties. Op financieel gebied de samenwerking met o.a. Alfa Accountants, Innovencio, LIOF en LEF. En last but not least vormen de ambassadeurs een voorbeeldfunctie voor andere bedrijven op het gebied van duurzaam ondernemen en energietransitie.
Recentelijk is een alliantie gevormd met Koninklijke Kuipers, Volta NXT, Roderland en WoonWijzerWinkel Limburg om bedrijven ook te kunnen ontzorgen bij het installeren van energiemaatregelen. Via deze alliantie kunnen we bedrijven 100% ontzorgen, nu nog in acht gemeenten in Zuid-Limburg, later ook in geheel Limburg. Ook van belang is de samenwerking met Rescoop Limburg en WoonWijzerWinkel Limburg om gemeenten te ondersteunen bij het actief oppakken van de energietransitie bij burgers, VvE's, maatschappelijk vastgoed en mkb. Specifiek voor het mkb vervult de stichting de regierol. Een unieke krachtenbundeling in Limburg! Via kennismeetings, workshops en energietafels delen wij kennis en ervaring binnen het platform met bedrijven in de regio.