Magazines | Noord-Limburg Business nr 6 2017

Volgens de CBS-publicatie 'De regionale economie' groeide de Nederlandse economie in 2016 met 2,2 procent. Ook de regio Noord-Limburg deed het als logistieke hotspot erg goed.

Binnen de bedrijfstakken verhuur van roerende goederen en de bouwnijverheid was de groei het grootst. Helaas drukte de afname van de delfstoffenwinning net als eerdere jaren de economische groei. Wanneer de delfstoffenwinning niet mee wordt gerekend, kende de Nederlandse economie een groei van 2,5 procent. Samen met Friesland vond in Limburg de laagste groei plaats. Inclusief delfstofwinning groeide de Limburgse economie met 1,7 procent. Exclusief de delfstofwinning kwam Limburg op een groei van 2,25 procent. De grootste groei is voor Noord-Holland: 3 procent (exclusief delfstofwinning).

Arbeidsproductiviteit

In de periode 1995-2016 kende de Nederlandse economie een gemiddelde groei van 1,9 procent per jaar. De totale economie groeide in deze periode met 50 procent. Ook de landelijke arbeidsproductiviteit is in deze periode met 25 procent toegenomen. De economie van Flevoland kende in de periode 1995-2016 zelfs een verdubbeling van de omvang van de economie. Dit ging gepaard met de grootste toename in arbeidsproductiviteit: ruim 31 procent tegenover het landelijk gemiddelde van 25 procent. Limburg kampte als enige provincie in deze periode met een bevolkingskrimp, maar tegelijkertijd steeg de productie per voltijd werkzaam persoon. Daardoor komt de provincie toch uit op een groei van 27,5 procent van de arbeidsproductiviteit.

Arbeidsmarkt

Vorig jaar groeide het aantal arbeidsjaren van werkzame personen in Nederland voor het tweede jaar op rij. In 2016 groeide dit met 94.000 ten opzichte van een jaar eerder. Dit was een grotere toename dan in 2015, toen er ruim 73.000 arbeidsjaren bijkwamen. Dit is zeer positief, gezien het feit dat in 2014 het aantal arbeidsjaren van werkzame personen nog afnam met 7.600. In alle provincies groeide de werkgelegenheid 1,0 procent of meer ten opzichte van 2015, terwijl er in 2014 nog sprake was van een krimp van de werkgelegenheid. Limburg krabbelde van een krimp van 1,3 procent in 2014 op naar een groei van 0,4 procent in 2015 naar 1,4 procent in 2016. Het aantal werkzame personen in Limburg nam in toe van ruim 554.000 (2015) tot ruim 560.000 (2016). Het aantal zelfstandigen kende in tegenstelling tot voorgaande jaren geen groei in 2016. Het arbeidsvolume van zelfstandigen nam in alle provincies af. Het aantal zelfstandigen in Limburg daalde met ruim 400 tot 93.100 ten opzichte van 2015. Het aantal werknemers nam juist toe: van 460.700 in 2015 naar 467.500 in 2016.

Werkloosheid

In 2016 telde Nederland 538.000 werklozen. Dit waren er 76.000 minder dan in 2015. De werkloosheid bedroeg 6,0 procent van de beroepsbevolking. De werkloosheid was in 2016 het hoogst in Groningen. In deze provincie zat 7,4 procent van de beroepsbevolking zonder werk. De laagste werkloosheid was te vinden in Zeeland: 4,4 procent. Limburg scoorde in 2016 met een percentage van 5,5 procent onder het gemiddelde. In 2015 was de werkloosheid nog 6,6 procent.

Crisis

Het CBS keek in de publicatie hoe het bruto regionaal product (brp) in de regio's heeft gereageerd op de turbulente economische tijden die nu (hopelijk) achter ons liggen. In 2009 kromp het bruto binnenlands product (bbp) gemiddeld met 3,8 procent ten opzichte van 2008. De grootste klappen vielen in de regio's Delfzijl en omgeving (bijna 17 procent) en Zeeuws-Vlaanderen (bijna 16 procent). Ook Zuid-Limburg kwam gehavend uit de strijd met een krimp van bijna 8,5 procent. Het brp in de regio Noord-Limburg kromp met 3,5 procent. Midden-Limburg kende een bescheiden groei van 1 procent. Ook in 2010 en 2011 deed Midden-Limburg het niet slecht. In 2010 steeg het brp met 0,8 procent van opzichte van 2009. 2010 liet een stijging van maar liefst 2,5 procent zien. Het brp van Noord-Limburg daalde in 2010 met 0,8 procent, maar het jaar erop toonde het brp weer een groei van 3,3 procent. Zuid-Limburg presteerde het beste in 2010 met een groei van 4,2 procent. Een jaar later was de groei minder hard, maar was deze nog altijd 4 procent.

De periode 2012-2013 bracht een tweede economische dip. Opnieuw kromp het brp in de regio Delfzijl en omgeving het hardst, met bijna 6 procent in 2012 ten opzicht van het jaar ervoor. 2013 toonde een krimp van het brp met 5,5 procent. In Limburg kreeg het zuiden de grootste klappen. In 2012 kromp het brp met 1,8 procent. Een jaar later was dit 1,2 procent. Het brp van Midden-Limburg ontkwam in 2012 helaas ook niet aan de crisis en kende een krimp van bijna 3 procent. Een jaar later krabbelde dit alweer op en steeg het brp met 0,4 procent ten opzichte van het jaar ervoor. Noord-Limburg was het meest stabiel. In 2012 steeg het brp met 0,3 procent, een jaar later zette een daling in van 0,1 procent ten opzichte van het jaar ervoor. De tweede herstelperiode van de Nederlandse economie trad in 2014 in. Dat jaar groeide het brp met 1,5 procent ten opzicht van 2013. De groei zette door in 2015 (2,5 procent) en 2016 (2,4 procent). Het brp van Zuid-Limburg kende in 2014 nog een dipje van ongeveer 0,5 procent, om vervolgens te stijgen met 3,75 procent (2015) en 2,2 procent (2016). Midden-Limburg kende een stijgende lijn. Het brp groeide respectievelijk met 0,8 procent, 1,2 procent en 2,5 procent. Noord-Limburg zat eveneens in de lift met 1,2 procent (2014), 2 procent (2015) en 2,5 procent (2016).

Conjunctuurindicatoren

Naast het bbp en brp keek het CBS ook naar de werkloosheid en de prijzen van bestaande koopwoningen, aangezien dit twee belangrijke conjunctuurindicatoren zijn. In 2016 kende Nederland een werkloosheidspercentage van 6 procent. Zuid-Limburg zat hier iets onder. Noord- en Midden-Limburg zaten op een percentage van 5,2 procent. In 2008 lag het landelijke werkloosheidspercentage nog op 3,7 procent. Zuid-Limburg zat daar met 4,5 procent boven. Midden-Limburg zat op 3,8 procent en Noord-Limburg op 3,6 procent. Tussen 2008 en 2013 daalden de huizenprijzen in Nederland met 19,5 procent. Limburg kende een daling van 19,3 procent. In de periode 2013-2017 trokken de huizenprijzen weer aan. Het landelijke gemiddelde was 19 procent. Limburg bleef achter met bijna 14 procent.

Verwachtingen voor 2018

Het CBS peilt aan het begin van ieder kwartaal de stemming onder ondernemers aan de hand van een aantal conjunctuur gerelateerde vragen over hun bedrijf. Daaruit bleek dat ondernemers in heel Nederland in de afgelopen periode steeds positiever zijn geworden wat betreft hun verwachtingen voor het eigen bedrijf. Het aantal ondernemers dat sinds 2012 uitbreiding van personeel en verbetering van omzet en het economisch klimaat voorzagen, was nog nooit zo hoog. Ook is de winstgevendheid verbeterd. Minder rooskleurig is de verwachting bij ondernemers in alle provincies dat personeelstekorten de toekomstige bedrijfsvoering zullen gaan belemmeren. Limburgse ondernemers verwachtten in het vierde kwartaal van 2017 een personeelssterkte van 11,5 procent. Het tekort aan personeel werd door de ondernemers in hetzelfde kwartaal op 16,5 procent geschat. De verwachte omzet kwam uit op een groei van 26 procent en de groei van het economisch klimaat werd ingeschat op 12,5 procent. De Limburgse ondernemers zijn met deze verwachtingen wat voorzichtiger dan andere provincies maar behoren zeker niet tot de doemdenkers. Het lijkt erop dat het herstel van de economie in 2018 verder doorzet, al bieden de bevolkingskrimp en het personeelstekort wel de nodige uitdagingen.

Dit artikel is gebaseerd op de CBS-publicatie 'De regionale economie 2016'. Deze publicatie is als Ebook te downloaden via www.cbs.nl/nl-nl/publicatie/2017/50/de-regionale-economie-2016.

NOORD-LIMBURG ALS LOGISTIEKE HOTSPOT

De belangrijkste internationale transportcorridors van Nederland zijn de corridors Oost en Zuidoost. De corridor Oost is de route van Rotterdam naar Lobith/Emmerich bij de grens met Duitsland. De corridor Zuidoost is de route van Rotterdam over de Maas naar Venlo en vanaf de Duitse grens naar Duisburg. Het is tevens het belangrijkste logistieke knooppunt in het binnenland van Europa. Net als corridor Oost maakt corridor Zuidoost uit van Trans Europees netwerk -Transport (TEN-T). De regio Noord-Limburg is de laatste Nederlandse tussenstop op de corridor Zuidoost. Deze corridor is een interessante vestigingsplaats voor distributiecentra en productiebedrijven, door de aanwezigheid van diverse logistieke knooppunten. In de regio Noord-Limburg worden jaarlijks tussen de 201.000 en 300.000 containers (TEU, container met een lengte van 20 voet) vanuit Groot-Rijnmond gelost.

Knooppunt

Noord-Limburg is in de afgelopen jaren meerdere malen uitgeroepen tot logistieke hotspot van Nederland. Dit heeft de regio te danken aan de positie als een van de grote knooppunten op de corridor Zuidoost. De goede verbindingen met het wegennet, de binnenvaart en het spoor zijn belangrijk voor de aan- en afvoer van goederen van en naar de havens van Rotterdam en Antwerpen. Ook profiteert de regio Venlo van de strategische ligging ten opzichte van Duitsland en België. Noordrijn-Westfalen, de grootste Duitse deelstaat met ruim 18 miljoen inwoners, is snel bereikbaar. Het vervoer van en naar Noord-Limburg steeg tussen 2012 en 2016 met 15 procent. In 2016 werd er ruim 49 miljoen ton aan goederen geladen en gelost. Hiervan werd ruim driekwart over de weg vervoerd, bijna 20 procent ging per binnenvaartschip en 3 procent ging per spoor naar de volgende bestemming. Ruim 20 procent van de binnenlands vervoerde goederen richting de regio Noord-Limburg kwam in 2016 uit het Rotterdams havengebied. Daarnaast kwamen er relatief veel goederen vanuit Noordoost- en Zuidoost-Brabant.

Bestemming

Het internationale transport vanuit de regio Noord-Limburg heeft met name België en Duitsland als eindbestemming. Bijna 80 procent van elke 100 ton die via Venlo de grens over ging, is bestemd voor deze buurlanden. Wat betreft de binnenvaart gaat zelfs 98 procent van alle goederen naar België. Binnen het wegvervoer heeft Duitsland een groter aandeel. 57 Procent van alle internationaal vervoerde goederen gingen vorig jaar vanuit Noord-Limburg naar Duitsland. Ruim 60 procent kwam vlak over de grens in de deelstaat Noordrijn-Westfalen terecht.

delen: