Magazines | Noord-Limburg Business nr 3 2009

Het wel en wee van financieel management

Failliet? Ik niet!

Als eerste wordt gevraagd welke problemen ondernemers op dit moment hebben om een krediet bij de bank te krijgen. “Het maakt nogal verschil uit of het gaat om een bedrijf met een overname of een bedrijf dat in klein vaarwater zit”, merkt Johan Waarheid op. “Eerstgenoemde bedrijven hebben over het algemeen een positief scenario. Wat betreft bedrijven die in kleiner vaarwater zitten, zie je wel dat het stopzetten van aflossingen als een soort indirecte kredietverlening wordt ingezet.”

Louis Jansen bekijkt de zaak vanuit zijn branche: “Je ziet wel bepaalde signalen vanuit de markt. Bedrijven hebben problemen met het financieren van projecten. De grondslag van het probleem is het verkrijgen van geldmiddelen. De banken zijn terughoudend en dit heeft ook haar weerslag op de woningmarkt. De banken zijn een stuk strenger met het verstrekken van hypotheken. Het gaat om een stukje toekomst kijken: wanneer trekt de economie weer aan.”

“In deze tijd hebben goede ondernemers die hun bedrijf op orde hebben en hun

financieringslasten hebben kunnen opbrengen, geen problemen om de nodige financiering te verkrijgen”, merkt Rik Boots op. “Op het moment dat ondernemers problemen hebben om de huidige

financiering op te brengen, komt de lat denk ik wel hoger te liggen bij het aantrekken van een financiering. De afgelopen jaren zijn de banken aardig ver mee gegaan in het financieren van bedrijven.”

“Waar de ondernemer natuurlijk wel

tegenaan loopt, is het feit dat de bank nu niet meer kijkt naar vorig jaar”, geeft Balder Lamers aan. “Er wordt gekeken naar de inkomsten van de eerste twee maanden van het jaar, terwijl er in verleden wel op resultaten is gefinancierd. Het trackrecord geeft ook een goed beeld van het verloop van een bedrijf.”

“De discussie over waarde en prijs komt vaak terug”, knikt Joop Geurts. “Het probleem is dat de koper vanuit een heel ander perspectief kijkt dan de verkoper. Het is nodig om een ander mechanisme in de transactie in te bouwen die meer naar de toekomst kijkt dan het verleden en waardoor kansen en risico’s voor koper en verkoper meer in balans worden gebracht.”

Alternatieve

mogelijkheden

Jansen vraagt aan de aanwezige heren of zij ervaring hebben met de sale & lease back- constructie: “Dit zie je bij onroerend goed regelmatig verschijnen om liquiditeit te genereren.” Boots vindt dit geen optie meer: “Ik denk dat bedrijven de weg richting financiering via de bank of een leaseconstructie al eerder hebben gevonden. De afgelopen jaren hebben we een behoorlijk financieringsklimaat gehad waarin veel gebruik is gemaakt van de verschillende financieringsmogelijkheden.”

“Een ondernemer moet dan proberen te kijken naar informal investors, bijvoorbeeld in de familiesfeer”, geeft Waarheid als tip. “Dit zijn echter alternatieve mogelijkheden die voor de ondernemer vaak geen gewenste situatie opleveren. Op dit moment ontstaan er ook bureautjes die met vermogen op de markt komen. Voor dit vermogen betalen ondernemers een hoge prijs om hun zaak gefinancierd te krijgen. Maar over het algemeen geldt voor een ondernemer de uitdrukking

onbekend maakt onbemind. Alternatieven worden vaak overgeslagen.”

Lamers put uit eigen ervaring: “De bbz-lening (bijzondere bijstand voor zelfstandigen) is voor ondernemers een onbekend middel, terwijl je zonder harde zekerheid een groot bedrag kan lenen van de

gemeente tegen een relatief lage rente. Daarentegen wordt door de gemeente wel een extern adviesbureau ingeschakeld om te bezien of er een rendabele onderneming staat en wat de kredietbehoefte is. Met zo’n lening kan je de bank overtuigen om in het dossier te blijven, maar de bank kan het ook als voorwaarde stellen. Eigenlijk zijn er legio mogelijkheden om aan extra geldmiddelen te komen.”

Geurts biedt een ander alternatief: “Je kunt ook vormen van eigen vermogen

inbrengen. Natuurlijk krijg je dan wel de discussie dat mensen gaan meekijken in je onderneming en dat moet je ook afwegen. Het alternatief is dat je in problemen kunt geraken of op een andere manier je groei moet realiseren.”

Boots reageert: “Aan de ene kant heb je kleine bedrijven die via hun contacten kunnen aftasten of ze ergens vermogens binnen kunnen halen. Een groter MKB-bedrijf kan via marktpartijen onderzoeken of er investeerders zijn. Vermogende particulieren zijn bereid om kapitaal binnen te brengen. Ik denk dat er diverse mogelijkheden zijn die in het verleden weinig zijn gebruikt, maar nu worden ingezet.”

“Je ziet nu ook dat bedrijven tijd kopen door bijvoorbeeld de deeltijd WW-regeling toe te passen om zo de kosten terug te brengen om definitieve ontslagen te voorkomen”, voegt Jetten toe. Geurts is het daarmee eens: “Tijd kopen en hopen dat je maatregelen helpen, is inderdaad de beste optie. En hier komt bovendien de rol van de bank om de hoek kijken, omdat het ook voor haar een betere optie kan zijn om bijvoorbeeld de aflossingen op een financiering een jaartje uit te stellen.”

Jacques Jetten brengt een nieuwe trend ter sprake: “Wat je tegenwoordig ook ziet, is dat bijvoorbeeld factormaatschappijen actiever meedoen in de crisis. Hierbij staat de debiteurenportefeuille centraal. Daarnaast kan ook het borgstellingskrediet een uitkomst zijn. Technische en innovatieve bedrijven kunnen extra borgstellingskredieten krijgen.”

“Vroeger was het een doodzonde om gebruik te maken van staatsgegarandeerde kredieten”, merkt Rob Hendriks op, “terwijl het voor hen wel een goede optie was geweest. Nu biedt dat geen uitweg meer voor ondernemers in zwaar weer, aangezien dit alleen bij de start van een bedrijf kan. Maar ook nu laten ondernemers

bepaalde kansen onbenut. Wat veel ondernemers niet realiseren is dat ze misschien een verkeerde rechtsstructuur hebben gekozen voor hun bedrijf. Een BV met verliezen kan worden omgezet in een andere vorm zoals een eenmanszaak. Op die manier kan je de verliezen verrekenen met je te betalen belastingen. Dit heet ‘terugkeer uit Besloten Vennootschap’. Je mag daarna gewoon weer terug naar een BV.”

Maatregelen

“In deze tijd moet je natuurlijk maatregelen nemen, maar feitelijk had je twee jaar geleden al veel aandacht moeten besteden aan het risicoprofiel van je onderneming”, vindt Geurts. “Op dit moment is het verstandig om hoofdzakelijk te sturen op cash. Hiermee kan je tijd kopen. Niemand weet wanneer er herstel komt.”

“Qua makelaardij is het een vreemde business”, vertelt Jansen. “Ons bedrijf krijgt minder orders. We hebben meer werk vanwege de verkoop van panden, maar minder inkomsten door het uitblijven van aankopen. We willen er graag meer mensen bij, maar dat is qua exploitatie niet verantwoord. De ‘deeltijd WW-regeling’ is dan een optie om goede werknemers niet te hoeven laten gaan, het is een kwestie van ‘uitzitten’.”

“Ik zie vaak dat bedrijven die op het punt staan om een keuze te maken, hiervoor weglopen”, merkt Boots op. “Daarom is het belangrijk om samen met een klant een aantal scenario’s te maken aan de hand van verschillende indicatoren die belangrijk zijn voor een bedrijf. Zo kan je bijvoorbeeld de omzet langs een scenario zetten. Wanneer een bedrijf op die omzet komt, is dat scenario van toepassing en kunnen de bijbehorende maatregelen worden toegepast.”

Lamers is het er gedeeltelijk mee eens: “Ik vind dat ondernemer achter het stuur moeten zitten, niet de bank. Zij moeten zelf met die scenario’s aan de slag en de cijfers aan hun bank laten zien.”

Geurts is van mening dat ondernemers ver vooruit moeten kijken: “Ga niet met de bank praten over het krediet dat je vandaag of morgen nodig hebt, maar dat je wellicht over zes maanden nodig hebt. Als je daaromtrent onverhoopt géén afspraken met de bank kunt maken, heb je nog zes maanden de tijd om naar andere vermogenscomponenten of kostenbesparingen te zoeken om het liquiditeitsgat op een andere manier te vullen. Zorg er

bovendien voor dat wanneer je zelf extra geld in brengt, dit écht beschikbaar blijft als werkkapitaal.”

Waarheid sluit aan bij de tip van Boots: “Ik probeer als adviseur van die ondernemers een spiegel voor te houden. Een

ondernemer moet een aantal scenario’s opstellen en weten hoe een scenario zich kan ontwikkelen. Tevens zal er ook een negatief scenario moeten worden opgesteld. Als je dat voor elkaar hebt en er over na hebt gedacht samen met je

adviseur, kan je naar de bank om je

mogelijkheden te bespreken.”

Voor het forum in deze editie was gekozen voor het onderwerp financieel management. Enkele heren die vanuit hun vakgebied op hun eigen manier hiermee te maken hebben, werden uitgenodigd om naar het Maashotel te Broekhuijzen af te reizen en het onderwerp te bespreken. Aanwezig waren Louis Jansen (Peelrand Makelaardij), Johan Waarheid (Koenen en Co), Balder Lamers (Vlaminckx Advocaten), Rik Boots (ABN-AMRO), Rob Hendriks (Contour), Jacques Jetten (Aeternus) en Joop Geurts (KCO-PHAROS Corporate Finance).

Tips om de crisis door te komen

- Wees eerlijk naar jezelf toe. Hou jezelf niet voor de gek.

- Kijk om je heen wat er gebeurt.

- Ben bij extra financiering op je hoede en goed voorbereid. Geef aan bij de bank dat je stoppen niet zomaar accep- teert. Kijk er samen serieus naar, de bank denkt wel mee.

- Durf meer te vertrouwen op je businessmodel. Herzie dit

eventueel.

- Stel bewust je activiteiten ter discussie. Stoot onderdelen af en hou over wat gezond is.

- Wissel van rechtsstructuur. Hier- voor zijn diverse mogelijkheden.

- Vergeet niet de optie om te stoppen te overwegen.

vlnr Louis Jansen, Johan Waarheid, Rik Boots, Rob Hendriks, Balder Lamers, Jacques Jetten, Joop Geurts

“Eigenlijk zijn er legio

mogelijkheden

om aan extra

geldmiddelen

te komen.”

“Vroeger was het een doodzonde om

gebruik te maken van staatsgegarandeerde

kredieten.”

forum

delen: