Magazines | Noord-Limburg Business nr 3 2009

“Werkgever staat 1-0 achter”

Ontslag is

niet eenvoudig

Tekst Willemijn de Jonge

Ontslag is een pijnlijke aangelegenheid voor werknemer én werkgever. Advocaat arbeidsrecht Sonia Beedie ziet hoe ondernemers worstelen met de wet: “De werkgever wordt geacht de sterkste te zijn, maar dat is niet altijd zo.”

Crisis. Het woord valt zó vaak dat je er allergisch voor zou worden. Maar het is de realiteit van de dag, mensen verliezen hun baan omdat bedrijven noodgedwongen moeten inkrimpen. Niet alleen pijnlijk voor de ontslagen werknemer, maar ook voor de werkgever. Voor kleine,

persoonlijke ondernemingen die mensen moeten ontslaan om het hoofd boven water te houden, is het vaak een emotionele aangelegenheid. Bij advocatenkantoor Croon Davidovich, dat zich richt op het mkb, nemen de vragen over ontslagprocedures zienderogen toe. Advocaat Sonia Beedie is gespecialiseerd in arbeidsrecht, dat gaat over de juridische verhouding tussen werkgever en werknemer. Zij ziet hoe veel ondernemers worstelen met de wet: “De media creëren ten onrechte het beeld dat het nu ineens eenvoudig is om mensen te ontslaan. Maar het ontslagrecht is niet versoepeld, er is niets veranderd aan de manier waarop je werknemers kunt ontslaan. Het enige wat veranderd is, is dat de bedragen die mensen meekrijgen lager kunnen uitvallen.”

Kantonrechtersformule

De versoepeling zit hem vooral in de gewijzigde kantonrechtersformule, legt Beedie uit. “Vroeger kreeg je kort gezegd voor ieder dienstjaar een maand mee, en dat bedrag werd nog gecorrigeerd met een verwijtbaarheidsfactor. Nu gelden voor verschillende leeftijdscategorieën verschillende vergoedingen. Onder de 35 telt een dienstjaar nog maar als een half mee, dus met name jongere werknemers krijgen een lagere vergoeding. Bovendien kijkt de kantonrechter nu ook of de werkgever die vergoeding kan betalen zonder over de kop te gaan. Een derde nieuwigheid is dat de rechter de kansen op de arbeidsmarkt van de werknemer mag laten meewegen: wiens vooruitzichten goed zijn, krijgt minder mee. In hoeverre en op welke manier kantonrechters die vernieuwde criteria voor de correctiefactor daadwerkelijk toepassen, is lastig te zeggen, daar is het nog wat te kort dag voor. Bovendien worden veel zaken in het ontslagrecht pro forma afgehandeld. Het zijn vaak

hamerstukken, waarbij de rechter

alleen controleert of er geen hele rare

dingen gebeuren.”

“Over het algemeen wordt het dus wat goedkoper om een werknemer kwijt te raken, maar niet direct makkelijker”,

resumeert Beedie. “De nieuwe regels

beschermen werkgevers in economische nood vooral tegen werknemers die financieel het onderste uit de kan willen halen – de zogenaamde gelukszoekers, voor

zover je daarvan kunt spreken.”

Trucs

Een veelgehoord verwijt is dat werk-

gevers nu bedrijfseconomische redenen aandragen om mensen waar ze om andere redenen vanaf willen te ontslaan. “Natuurlijk zijn er trucs en werkgevers die daar gebruik van maken, maar er zijn heel veel regels waar je je aan moet houden”, relativeert Beedie. “Dienstjaren, leeftijd, functiegroepen: het speelt allemaal een rol. Je kunt niet lukraak degene die niet functioneert ontslaan.”

Werknemers worden behoorlijk beschermd, vindt Beedie. “Het wordt werkgevers erg moeilijk gemaakt om van werknemers af te komen. Er zijn ook landen in Europa waar je geen toestemming van de rechter nodig hebt, waar bij ontslag gewoon een langere opzegtermijn geldt. Het is natuurlijk goed dat werknemers beschermd worden, maar ik zie ook hoe werknemers misbruik kunnen maken van de bescherming die ze genieten. De werkgever wordt geacht de sterkere te zijn, maar dat is niet altijd zo.”

Wissewasjes

Croon Davidovich begeleidt ondernemers bij het ontslagtraject. Beedie: “Het is belangrijk dat je niet pas bij ons komt als het misgaat. Mensen denken pas aan een

advocaat op het moment dat ze geen kant meer op kunnen. Het is vaak al in zo’n vergevorderd stadium dat je echt met

toeters en bellen naar de wederpartij toe moet. Kom praten zodra je weet dat je niet meer onder ontslagen uitkomt. Wij kunnen je precies vertellen hoe je dat moet aanpakken, op welke manier je werknemers moet benaderen, wat voor voorstellen je kunt doen en op welke problemen je zou kunnen stuiten. En misschien valt er nog wat te voorkomen. Heb je bijvoorbeeld wel eens gedacht aan outplacement of detachering bij andere bedrijven? Ook als je een werknemer hebt waar het niet mee botert, is het zinvol om langs te komen. Wij begeleiden je bij het opbouwen van een dossier. Dat klinkt kinderachtig, maar je moet het zakelijk zien. Als werkgever sta je vaak 1-0 achter: jij bent degene die met bewijs moet komen als je van een werknemer af wil. Ik zie te vaak gebeuren dat functioneringsgesprekken niet worden vastgelegd. As je bij mij komt zonder iets op papier, wordt het lastig als de werknemer zegt dat het niet klopt. Je moet ieder wissewasje noteren.”

Half A4-tje

Beedie zou haar adviserende rol graag willen uitbreiden om meer geschillen te voorkomen. Stap één in conflictbeheersing tussen werkgever en werknemer is een goede arbeidsovereenkomst. “Ik zou iedereen aanraden om een advocaat in te schakelen voor het opmaken van arbeidsovereenkomsten. Dat dwingt je na te denken over wat je precies met je werknemers wilt afspreken. Wees als startend ondernemer voorzichtig met het aannemen van mensen, je raakt iemand niet zo snel meer kwijt. Spreek zo veel mogelijk contracten voor bepaalde tijd af in het begin. Je kunt over het algemeen wel drie contracten voor een bepaalde tijd geven met een maximum van 36 maanden. Na drie jaar weet je wel wat je aan

iemand hebt.”

Maar er is meer om vast te leggen. Denk aan de opzegtermijn, de huisregels, de inhoud van de functie. Onduidelijkheid is het grootste risico van de ondernemer, meent Beedie. “Ik ben natuurlijk ietwat beroepsgedeformeerd, ik zie voornamelijk gevallen waarin het niet goed is gegaan. Ik krijg mkb-ers over de vloer die medewerkers hebben aangenomen op basis van een handtekening onder een half A4-tje. Dat is gewoon niet genoeg. Je investeert als startend ondernemer ook in bedrijfsruimte, een huisstijl, visitekaartjes en een website. Je laat je voorlichten over van alles en nog wat. Een bezoekje aan een advocaat hoort daarbij. Goede algemene voorwaarden en contracten verdienen zichzelf absoluut terug.”

delen: