Magazines | Noord-Limburg Business nr6 2024

Paul Verbeek, pensioen consultant bij PensioenVizier

De Wet Toekomst Pensioenen (Wtp) heeft verstrekkende gevolgen voor de manier waarop pensioenen in Nederland worden opgebouwd en uitgekeerd. Eén van de mogelijkheden die de wet introduceert (per 01-07-2025), is de keuze voor 'een bedrag ineens' bij ingang van het pensioen. Dit biedt nieuwe pensionado's de kans om een deel van hun opgebouwde pensioen in één keer uit te laten keren. In dit artikel tracht ik uit te leggen wat de mogelijkheid van een bedrag ineens inhoudt, welke voordelen het biedt, maar ook welke nadelen eraan verbonden kunnen zijn.

De Wet toekomst pensioenen en het bedrag inééns

Met de invoering van de Wet toekomst pensioenen is er een nieuwe regelgeving voor de manier waarop pensioenfondsen omgaan met de uitbetaling van uw pensioen. De wet voorziet in de mogelijkheid voor pensioendeelnemers om een (gedeeltelijk) bedrag ineens op te nemen bij de pensioengerechtigde leeftijd. Dit is een optie die niet alleen voor de deelnemers aantrekkelijk kan zijn, maar die ook de keuzevrijheid vergroot, afhankelijk van persoonlijke financiële omstandigheden. Een bedrag ineens houdt in dat een pensioenontvanger bij de ingangsdatum van het pensioen 10 procent van waarde van het opgebouwde pensioen in één keer kan ontvangen. Dit kan een aantrekkelijke optie zijn voor wie behoefte heeft aan een groter bedrag op korte termijn, bijvoorbeeld voor de aanpassing van een woning, het realiseren van een financiële buffer, of voor een grotere vakantie.

Wat zijn de voordelen van het bedrag inééns?

Direct beschikbaar kapitaal

Het belangrijkste voordeel van het bedrag ineens is dat er een bedrag in één keer beschikbaar komt. Dit biedt de gepensioneerde meer controle over zijn of haar financiële situatie. In ruil voor een iets lagere maandelijkse pensioenuitkering, kan het bedrag ineens worden gebruikt voor grotere uitgaven of om een stukje vermogen in Box 3 te realiseren.

Flexibiliteit in beleggingen

Door het bedrag ineens te ontvangen, kan de gepensioneerde zelf bepalen hoe het geld belegd of besteed wordt. Dit biedt meer vrijheid in de keuze van financiële producten of beleggingsopties, wat kan resulteren in hogere rendementen, mits men beschikt over de benodigde kennis en ervaring. De gepensioneerde heeft de mogelijkheid om de waarde van het geld op lange termijn te laten groeien.

Het bedrag ineens valt (deels) in de boedel

Als je een pensioenuitkering krijgt en je komt te overlijden, dan gaat er (hooguit) een deel van de uitkering over op de partner. Als er echter geen partner (meer) is dan stopt de pensioenuitkering. Indien je gekozen hebt voor een bedrag ineens, dan kan het zijn dat het geld (gedeeltelijk) nog op de bank staat. In dat geval krijgen de nabestaanden daar nog een deel van.

Het geld besteden in de meest vitale periode

Veel pensionado's hebben behoefte aan iets meer financiële armslag in de periode vanaf AOW-leeftijd tot aan maximaal de 80-jarige leeftijd. Met het bedrag ineens kan die wens aardig worden vorm gegeven. Het is natuurlijk ook sterk afhankelijk van de hoogte van het opgebouwde pensioen.

Een voorbeeld: Er is een pensioen beschikbaar op AOW-leeftijd van 12.000 euro bruto per jaar. U houdt hier (incl. de gehuwden AOW) 1.897 euro netto aan over per maand. Deze pensionado maakt echter gebruik van de mogelijkheid 'bedrag ineens' en verkrijgt daarmee 24.000 bruto ineens. Daar houdt de pensionado netto 15.528 euro aan over (cijfers 2025). Wel gaat het maandelijkse netto inkomen daarna uitkomen op 1.820 euro. Dat is welleswaar 77 euro netto minder per maand, maar wel ruim 15.000 euro meer op de bank.

Wat zijn de nadelen van het bedrag inééns?

Hoger fiscaal tarief in één keer

Het ontvangen van een groter bedrag ineens kan leiden tot een hoger belastingtarief. Omdat het gehele bedrag ineens wordt uitgekeerd, kan dit de belastingdruk in één keer sterk verhogen, waardoor de gepensioneerde meer belasting betaalt dan wanneer het pensioen in maandlasten wordt uitgekeerd. Dit effect kan versterkt worden als het bedrag ineens in een jaar valt waarin ook andere inkomsten worden ontvangen, zoals een verkoopwinst of een erfenis of gewoon loon.

Risico van slecht beheer

Niet iedereen is financieel onderlegd genoeg om op een verantwoorde manier met een groot bedrag om te gaan. Het risico bestaat dat het bedrag snel uitgegeven wordt aan consumptieve zaken of niet goed wordt belegd, wat op lange termijn kan leiden tot financiële problemen. Bij een regulie-re maandlastenuitkering is er minder kans dat het geld 'uit de hand loopt' en blijft er een gecontroleerde stroom van inkomsten.

Beperktere Sociale Zekerheid

Voor sommige mensen kan het bedrag ineens invloed hebben op andere uitkeringen, zoals bijstand of sociale voorzieningen. Omdat het bedrag ineens als vermogen wordt gezien, kan het effect hebben op de rechtmatigheid van andere uitkeringen die men ontvangt, zoals huurtoeslag of zorgtoeslag. Dit is een belangrijk aandachtspunt om rekening mee te houden.

Niet in combinatie met een hoog-laag constructie

De keuze voor een bedrag ineens betekent dat er geen keuze meer gemaakt kan worden voor een zogenoemde 'hoog-laag constructie'. Hierbij bieden pensioenuitvoerders de mogelijkheid om de eerste periode van uitkeren (vaak 5 of 10 jaar) een iets hogere uitkering te ontvangen, dan alle jaren na die eerste periode.

Conclusie

Het bedrag ineens is een interessante optie voor wie meer controle wil hebben over de besteding van zijn of haar pensioen. Het biedt voordelen zoals direct beschikbaar kapitaal, fiscale voordelen (indien goed gepland) en de vrijheid om zelf met het geld om te gaan. Echter, de nadelen zijn niet te negeren; de hogere belastingdruk in één keer, het risico van financieel mismanagement en mogelijke gevolgen voor toeslagen kunnen problematisch zijn voor sommige gepensioneerden.

Het is daarom van belang om een goed beeld te krijgen van alle keuzes die je bij ingang van je pensioen kunt maken. Eenmaal een keuze gemaakt houdt in dat deze niet meer gewijzigd kan worden. Wellicht verstandig om deskundig advies hierover in te winnen, zodat een goede pensioenregie gerealiseerd kan worden. PensioenVizier helpt u graag!

delen: