Fotografie: Petra Niessen (Fotovakvrouw)
Het kan gebeuren: een kandidaat maakt tijdens de sollicitatie een geweldige indruk. Je bent overtuigd van zijn of haar kwaliteiten en biedt vol vertrouwen een arbeidsovereenkomst aan. Maar al na een paar dagen op de werkvloer ontstaan twijfels. Je vraagt jezelf af of dit wel de juiste persoon is voor de functie. Gelukkig biedt de proeftijd ruimte om daar tijdig op in te grijpen, mits je dit juridisch correct aanpakt.
Doel van de proeftijd
De proeftijd is bedoeld als kennismakingsperiode voor beide partijen. Je krijgt de kans om te zien of de werknemer echt past bij de functie en jouw organisatie, terwijl de werknemer ontdekt of de baan en de cultuur aansluiten bij de verwachtingen. Binnen deze periode kunnen beide partijen zonder verplichtingen het dienstverband beëindigen.
Wettelijke uitgangspunten
De wet stelt duidelijke regels over de proeftijd. In principe mag een proeftijd alleen worden opgenomen in de eerste arbeidsovereenkomst. Een uitzondering geldt wanneer iemand een geheel andere functie gaat vervullen, met wezenlijk andere verantwoordelijkheden.
Bij contracten korter dan twee jaar is een proeftijd van maximaal één maand toegestaan; bij contracten langer dan twee jaar kan een proeftijd van maximaal twee maanden worden afgesproken.
Een proeftijdbeding moet altijd schriftelijk zijn overeengekomen vóór de eerste werkdag en moet de duur van de proeftijd vermelden. Als dit niet correct is vastgelegd, is het beding ongeldig en kan er geen beroep op worden gedaan.
Ontslag in proeftijd: de spelregels
Ontslag tijdens de proeftijd is relatief eenvoudig: er is geen toets door het UWV of de rechter, geen verplichte ontslaggrond, geen herplaatsingsverplichting en ook geen opzegtermijn. Wel is het belangrijk dat het ontslag schriftelijk wordt bevestigd. Alleen als de werknemer erom vraagt, ben je verplicht een reden te geven. Zelfs bij ziekte mag je in de proeftijd afscheid nemen, al is dat vaak een gevoelige kwestie en is het verstandig even te sparren met een adviseur.
Afsluitend
De proeftijd lijkt soms vrijblijvend, maar is juist een strikt afgebakende juridische fase. Een kleine fout kan al betekenen dat je de bescherming ervan kwijtraakt. Wil je zeker weten dat je de proeftijd op de juiste manier toepast, neem dan gerust contact met mij op.
Marivonne van Kralingen, advocaat bij Voor de Zaak Advocaten
