Column Voor de Zaak: Een nieuw contract laten voorkauwen door ChatGPT?

Ja, ook de soms wat oubollige en stoffige advocatuur moet er aan gaan geloven; de opkomst van AI en de modernisering die daarbij komt kijken, gaat ook in ons vakgebied een steeds grotere rol spelen. Er worden nieuwe databases en systemen ontwikkeld om AI als hulpmiddel in te zetten.

Niet alleen vanuit de advocatuur zelf komt AI op: ook klanten zetten AI-tools steeds vaker in bij juridische vraagstukken. Regelmatig krijg ik de vraag: "Ik heb met ChatGPT een contract gemaakt, zou jij dit even willen nakijken?"

Het idee daarachter is duidelijk: wij, als advocaat, hoeven geen dure uren meer te maken, maar kunnen volstaan met een snelle controle. En hoewel ik oprecht blij ben dat klanten niet blind vertrouwen op de output van AI waarom dat onverstandig is, is weer een heel ander verhaal is het een misvatting dat ons werk daardoor eenvoudiger wordt.

Wat er vaak voorgelegd wordt, oogt op het eerste gezicht als een degelijk contract, maar blijkt bij nadere lezing een verzameling standaardclausules. Vaak zonder samenhang of afstemming op de situatie. De output lijkt juridisch correct, maar is regelmatig onvolledig, niet toepasbaar binnen het Nederlandse recht, of zelfs tegenstrijdig.

Dit is mede gelegen in het feit dat de kwaliteit van die output volledig afhankelijk is van de input. Deze input wordt meestal aangeleverd door iemand zonder juridische achtergrond. Een onduidelijke vraag, gebrekkige context of gemiste nuance leidt tot een document dat niet zorgt voor de gewenste juridische zekerheid.

En zelfs als de basis op orde is, ontbreekt het aan wat écht telt: strategisch inzicht en menselijke afweging. Wat zijn de belangen van mijn cliënt? Waar liggen de risico's, en wat wil je contractueel juist wel of juist niet vastleggen? Dat zijn afwegingen die een AI-tool simpelweg nog niet maakt.

Uiteindelijk zijn wij dan ook meer tijd kwijt aan het herstellen van AI-gegenereerde teksten dan aan het zelf opstellen van een contract. Juridisch maatwerk vraagt nu eenmaal om meer dan een goed geformuleerde alinea het vraagt om kennis, context en verstand van zaken. En dat blijft voorlopig toch echt mensenwerk.

Rachelle van der Brug, advocaat Ondernemingsrecht

www.voordezaak.nl