Elektrische bedrijfswagens worden aantrekkelijker

In Nederland zijn elektrische personenauto's al jaren in opmars. Ook de elektrische bedrijfswagens maken hun opwachting. En volgens onderzoek van RaboResearch zijn lichte en middelzware batterij-elektrische bedrijfswagens zelfs het voordeligst voor uitstootvrije wagenparken.

In het onderzoek 'Nederland klaar voor batterij-elektrische bedrijfswagens?' van RaboResearch wordt onder andere gekeken naar de totale eigendomskosten (Total Cost of Ownership, TCO). De TCO omvat de aankoopprijs, de brandstofkosten en onderhoudskosten gedurende de levensduur van een voertuig. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen lichte bedrijfswagens (LCV's), middelgrote bedrijfswagens (MCV's) en zware bedrijfswagens (HCV's).

LCV: meest kosteneffectief

Voor LCV's zijn batterij-elektrische voertuigen de meest kosteneffectieve optie, met de laagste TCO. Dit komt door de lagere brandstof- en onderhoudskosten. In Nederland is het 11% goedkoper om een batterij-elektrisch LCV te gebruiken dan het op één na goedkoopste alternatief. Bijkomend voordeel is volgens RaboResearch het verminderde first-mover-risico: bedrijven hebben niet meteen een kostenachterstand ten opzichte van concurrenten die later overstappen. Als gevolg hiervan zijn er veel meer batterij-elektrische LCV's bijgekomen. In 2023 ging het om 13% van alle nieuwe voertuigregistraties in Nederland. Dat is negen keer zoveel als in 2020.

MCV: voordelig dankzij steunmaatregelen

In de categorie MCV's is de meest voordelige optie op dit moment ook batterij-elektrisch, dankzij steunmaatregelen zoals subsidies, korting op de aangekondigde vrachtwagenheffing en EU ETS-2 (zie onderaan artikel). Deze maatregelen ondergaan naar verwachting in de nabije toekomst geen significante veranderingen, waardoor de overstap naar batterij-elektrische technologie een logische keuze is. Vanwege de verwachte prijsdalingen door schaalvoordelen kunnen bedrijven die niet direct nieuwe wagens nodig hebben, er echter baat bij hebben hun investeringen uit te stellen tot er goedkopere modellen beschikbaar zijn.

HCV: CNG meest interessant

Wat betreft de HCV's is het vooral interessant om naar de CNG HCV's te kijken. Gas heeft als voordeel dat het een relatief goedkope brandstof is. Daarnaast hebben voertuigen die op gas rijden een grotere actieradius en kortere tanktijden vergeleken met batterij-elektrische voertuigen. De brandstofkosten per kilometer voor CNG HCV's zijn drie keer zo laag als die voor batterij-elektrische en dieselwagens. Volgens RaboReserach kunnen batterij-elektrische HCV's de komende jaren niet concurreren met andere technologieën. Ondanks aankoopsubsidies, verwachte schaalvoordelen en korting op de aangekondigde vrachtwagenheffing, blijft het moeilijk om dit segment uitstootvrij te maken.

Subsidies

Om de overgang naar uitstootvrij transport te stimuleren, biedt de Nederlandse overheid subsidies tot 14,8% van de aanschafprijs van een MCV en tot 29% van een HCV. In 2025 zijn er twee subsidieaanvraagrondes, gericht op nieuwe uitstootvrije voertuigen. Deze subsidies maken de aanschaf van batterij-elektrische MCV's en HCV's aantrekkelijker.

Zero-emissiezones

Het onderzoek noemt nog een doorslaggevende reden voor bedrijven om een batterij-elektrische bedrijfswagens aan te schaffen. Door het toenemend aantal zero-emissiezones worden ondernemers gedwongen om over te stappen op uitstootvrije voertuigen om in bepaalde steden in Nederland te kunnen blijven rijden.

Nederland overstag

Dat Nederlandse bedrijven overstag gaan, blijkt uit de recente trends in de bedrijfswagenmarkt. Volgens het onderzoek steeg het aantal registraties van LCV's in Nederland in 2024 tot 8.000, een verdubbeling ten opzichte van 2022. Wat betreft batterij-elektrische MCV's en HCV's werden er in 2024 slechts 669 geregistreerd. Dit komt neer op 3,5% van het totaal aantal registraties. Bedrijfswagens op aardgas hebben een klein marktaandeel, met slechts 200 registraties in 2024.

Transport wordt duurder

Nederland voert naar verwachting medio 2026 een vrachtwagenheffing in, die van toepassing is op zware bedrijfsvoertuigen van ten minste 3,5 ton. Eigenaren van vrachtwagens betalen vanaf dan een bedrag per gereden kilometer. De heffing is van toepassing op snelwegen en op een aantal N-wegen en gemeentelijke wegen. Het Eurovignet komt te vervallen en de motorrijtuigenbelasting wordt verlaagd. In 2023 is berekend dat het gemiddelde tarief per kilometer 0,167 euro bedraagt. Het is de bedoeling dat de tarieven de eerste vier jaar hetzelfde blijven. Hoe lager de uitstoot en hoe lichter de vrachtwagen, hoe lager het tarief.

ETS-2 is het nieuwe systeem voor emissiehandel. Het systeem geldt voor de CO2-emissies van alle brandstoffen die geleverd worden aan de gebouwde omgeving, wegvervoer en overige sectoren. Brandstofleveranciers zijn verantwoordelijk voor het monitoren van de emissies en het betalen van een CO2-prijs. Door ETS-2 worden diesel en aardgas vanaf 2027 duurder in de EU. RaboResearch verwacht dat transportbedrijven te maken krijgen met een gemiddelde stijging van de dieselprijzen van 0,14 euro per liter en van de aardgasprijzen met 0,10 euro per m3. Volgens het onderzoek zou de invoering van EU ETS2 naar schatting resulteren in 10.000 euro aan extra brandstofkosten voor diesel-HCV's en 1100 euro voor MCV's. Van 2025 tot 2034 zijn de jaarlijkse brandstofkosten voor batterij-elektrische HCV's en MCV's naar verwachting gemiddeld respectievelijk 32.000 euro en 4500 euro.